Chỉ báo là một công cụ giao dịch rất phổ biến và được ưa chuộng, đặc biệt là đối với các trader mới khi họ bắt đầu tìm hiểu và phân tích thị trường. Sự đơn giản và tính rõ ràng của các tín hiệu tạo ra từ chỉ báo giúp trader có thể áp dụng chúng một cách dễ dàng để phân tích diễn biến thị trường.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp một tóm tắt về các loại chỉ báo trong giao dịch forex, cách hoạt động của chúng, và đặc biệt là giới thiệu ba chỉ báo cơ bản nhưng rất mạnh mẽ, phù hợp cho các trader mới để luyện tập phân tích xu hướng sử dụng chỉ báo. Hãy tiếp tục theo dõi để biết thêm thông tin chi tiết.
Xem thêm bài viết : Margin Level là gì? Cách tính Margin level
Chỉ báo là gì?
Trong giao dịch forex, chỉ báo được định nghĩa là các công cụ và đại lượng có khả năng dự báo xu hướng biến động của tỷ giá trên thị trường. Chúng là các đại lượng biến thiên theo thời gian và có giá trị tương ứng cho mỗi thời điểm. Giá trị của chỉ báo được tính dựa trên nhiều yếu tố khác nhau.
Có hai nhóm chính của chỉ báo trong giao dịch tài chính nói chung và giao dịch forex nói riêng:
- Chỉ báo kinh tế: Đây là nhóm chỉ báo liên quan đến các yếu tố kinh tế và chính sách kinh tế. Chúng thông tin về các chỉ tiêu và sự biến động trong nền kinh tế, ví dụ như tỷ lệ thất nghiệp, tăng trưởng GDP, lạm phát, tỷ giá lãi suất, và các chỉ số kinh tế khác. Chính sách kinh tế của các quốc gia và các biện pháp của ngân hàng trung ương cũng có thể ảnh hưởng đến các chỉ báo kinh tế.
- Chỉ báo kỹ thuật: Nhóm này bao gồm các chỉ báo dựa trên phân tích kỹ thuật và các yếu tố giá cả và khối lượng giao dịch trên thị trường. Chúng bao gồm các công cụ và đại lượng như đường trung bình di động, MACD, RSI, các mô hình giá, khối lượng giao dịch, và nhiều chỉ báo khác. Chỉ báo kỹ thuật giúp phân tích xu hướng, định hướng và điểm vào/ra thị trường dựa trên dữ liệu lịch sử và mô hình giá của cặp tiền tệ.
Với sự kết hợp của cả hai nhóm chỉ báo, trader có thể sử dụng chúng để đưa ra quyết định giao dịch thông minh và hiệu quả trên thị trường forex.
Chỉ báo kinh tế là gì?
Chỉ báo trong giao dịch forex không chỉ liên quan đến các chỉ báo kỹ thuật mà còn bao gồm cả các chỉ báo kinh tế. Ngay cả các trader phân tích cơ bản cũng sử dụng các chỉ báo kinh tế để dự đoán biến động giá trên thị trường.
Các chỉ báo kinh tế (economic indicators) là các dữ liệu được tính toán dựa trên thực trạng nền kinh tế của một quốc gia. Trong phân tích cơ bản trên thị trường ngoại hối, các chỉ báo kinh tế quan trọng nhất của một quốc gia bao gồm lãi suất, lạm phát, GDP, tỷ lệ thất nghiệp, CPI (Chỉ số giá tiêu dùng) và nhiều chỉ báo khác. Các chỉ báo này đặc trưng cho sự phát triển của mỗi quốc gia và có giá trị khác nhau.
Trong số các chỉ báo kinh tế trên, lãi suất là một chỉ báo quan trọng. Lãi suất được công bố bởi Cục Dự trữ Liên bang (FED) ở Hoa Kỳ và được điều chỉnh để phù hợp với thực trạng kinh tế được thể hiện qua các chỉ báo khác. Lãi suất có tác động mạnh đến các thị trường tài chính, bao gồm thị trường forex.
Để sử dụng chỉ báo kinh tế trong phân tích, trader theo dõi chúng trên Lịch kinh tế (Economic Calendar). Trader quan tâm đến cặp tiền tệ nào thì sẽ theo dõi các chỉ báo kinh tế của quốc gia liên quan đến cặp tiền đó. Tuy nhiên, các chỉ báo kinh tế của Hoa Kỳ được theo dõi rộng rãi do ảnh hưởng của nền kinh tế mạnh nhất thế giới này đến các thị trường tài chính, bao gồm cả thị trường forex.
Khi các chỉ báo kinh tế được công bố, trader so sánh giá trị dự báo với giá trị thực tế. Nếu giá trị thực tế thay đổi tích cực so với dự báo, tiền tệ có xu hướng tăng giá. Ngược lại, nếu giá trị thực tế thay đổi tiêu cực so với dự báo, tiền tệ có xu hướng giảm giá.
Như vậy, chỉ báo trong giao dịch forex không chỉ bao gồm chỉ báo kỹ thuật mà còn bao gồm cả các chỉ báo kinh tế. Các trader, bất kể phân tích kỹ thuật hay cơ bản, đều sử dụng các chỉ báo này để đưa ra quyết định giao dịch thông minh trên thị trường forex.
Chỉ báo kỹ thuật là gì?
Chỉ báo kỹ thuật trong giao dịch forex là một công cụ dự đoán xu hướng biến động giá dựa trên các dữ liệu về giá cả hoặc khối lượng tài sản trong quá khứ. Các chỉ báo này được tính toán dựa trên các công thức toán học, có thể đơn giản hoặc phức tạp, và có thể bao gồm từ một thành phần đến nhiều thành phần.
Trong phân tích kỹ thuật, số lượng chỉ báo có thể lên đến hàng trăm, khác với phân tích cơ bản chỉ tập trung vào một số chỉ báo kinh tế quan trọng. Chỉ báo kỹ thuật mang tính chủ quan hơn vì nó được tạo ra bởi con người. Mỗi trader có thể điều chỉnh, thay đổi thông số và cách tính của chỉ báo kỹ thuật theo cách riêng của họ, điều này dẫn đến những nhận định và quan điểm khác nhau về xu hướng.
Trong các phần tiếp theo của bài viết, chúng ta sẽ tiếp tục khám phá các khía cạnh khác của chỉ báo kỹ thuật. Vì vậy, trong tương lai, chúng ta có thể gọi chỉ báo kỹ thuật một cách ngắn gọn là chỉ báo hoặc indicators, để không trùng lặp các thuật ngữ.
Ý nghĩa của việc sử dụng chỉ báo kỹ thuật
Chỉ báo kỹ thuật trong giao dịch forex thể hiện sự tương quan giữa hiện tại và quá khứ, được tính toán dựa trên giá cả và khối lượng tài sản. Theo trường phái phân tích kỹ thuật, giá cả phản ánh tất cả các yếu tố và sự kiện đã xảy ra trong quá khứ và có khả năng lặp lại. Từ đó, trader có thể dự đoán được những gì có thể xảy ra trong tương lai thông qua việc quan sát chỉ báo kỹ thuật.
Chỉ báo kỹ thuật có khả năng cho biết xu hướng giá sẽ tăng hay giảm trong tương lai, xác định mức độ mạnh mẽ của xu hướng hiện tại và cung cấp tín hiệu về việc thị trường có tiếp tục theo xu hướng hiện tại hay đảo chiều. Mỗi chỉ báo có chức năng riêng, có chỉ cung cấp tín hiệu về xu hướng, có chỉ xác định động lực của xu hướng, và cũng có các chỉ báo toàn diện có thể cung cấp thông tin chi tiết về nhiều khía cạnh của thị trường.
Với sự phụ thuộc vào chỉ báo kỹ thuật, trader có thể thu thập thông tin quan trọng để đưa ra quyết định giao dịch. Mỗi chỉ báo đóng góp một phần trong việc tạo ra một bức tranh tổng thể về xu hướng và động lực của thị trường, giúp trader hiểu rõ hơn về biến động giá và đưa ra các chiến lược phù hợp.
Chỉ báo kỹ thuật hoạt động như thế nào?
Một chỉ báo kỹ thuật sẽ hoạt động tốt khi trader sử dụng nó đúng mục đích và trên khung thời gian phù hợp. Tuy không phải chỉ báo nào cũng hoạt động tốt trên mọi khung thời gian, nhưng đa số chúng cung cấp tín hiệu đáng tin cậy trên các khung thời gian lớn như M30, H1, H4, D1. Một số chỉ báo chỉ hoạt động tốt trên khung thời gian nhỏ như M1, M5. Vì vậy, khi thực hiện giao dịch lướt sóng, trader cần lựa chọn chỉ báo và tín hiệu giao dịch phù hợp.
Để sử dụng chỉ báo kỹ thuật trong phân tích, trader cần áp dụng chúng vào biểu đồ giá. Một số chỉ báo sẽ được hiển thị trực tiếp trên biểu đồ giá như MA (trung bình động), Bollinger Bands, trong khi một số khác sẽ được hiển thị trong một khu vực riêng biệt bên dưới biểu đồ giá như MACD, RSI.
Khi chỉ báo di chuyển, chúng sẽ tạo ra các tín hiệu giao dịch. Trader cần xem xét các đặc điểm của chỉ báo hoặc vị trí của chỉ báo đối với giá để tìm ra các tín hiệu giao dịch. Ví dụ, việc xem xét vị trí của chỉ báo RSI so với các ngưỡng 30, 70 trên biểu đồ chỉ báo có thể giúp xác định tín hiệu quá mua hoặc quá bán. Tuy nhiên, để tìm hiểu về tín hiệu phân kỳ, hội tụ, trader cần quan sát cả chỉ báo và biểu đồ giá, vì tín hiệu phân kỳ và hội tụ đòi hỏi sự kết hợp của cả chỉ báo và giá cả trên biểu đồ.
Những chỉ báo kỹ thuật chính trong giao dịch forex
Cách 1: Phân loại theo chức năng của chỉ báo kỹ thuật trong giao dịch Forex:
Chức năng của các chỉ báo kỹ thuật có thể được phân loại thành ba nhóm chính:
- Nhóm chỉ báo xu hướng (Trend indicators): Chúng giúp xác định xu hướng hiện tại của thị trường. Các chỉ báo trong nhóm này thường dựa trên tính chất trung bình của dữ liệu giá để hiển thị xu hướng một cách tốt nhất. Một số chỉ báo xu hướng phổ biến bao gồm MA (trung bình động), Bollinger Bands, ADX, PSAR, Ichimoku.
- Nhóm chỉ báo dao động (Oscillator indicators): Chúng xác định động lực của xu hướng hiện tại và có khả năng cho thấy xu hướng đang mạnh mẽ hay suy yếu. Chỉ báo dao động cũng cung cấp thông tin về mức độ mua quá mức hoặc bán quá mức của tài sản, giúp dự báo khả năng điều chỉnh của thị trường. Một số chỉ báo dao động phổ biến là MACD, RSI, Stochastic, CCI, Momentum.
- Nhóm chỉ báo khối lượng (Volume indicators): Chỉ báo khối lượng như Volume, MFI, OBV, A/D cho biết lượng khối lượng giao dịch hoặc dòng tiền đổ vào và ra khỏi thị trường trong mỗi phiên giao dịch. Chúng có thể xác định động lực của xu hướng hiện tại và thường được sử dụng để xác nhận các đợt giá breakout, giai đoạn tích lũy hoặc hợp nhất của xu hướng.
Cách 2: Phân loại theo độ trễ của tín hiệu:
Cách phân loại này dựa trên độ trễ của tín hiệu giao dịch được cung cấp bởi chỉ báo kỹ thuật:
- Chỉ báo nhanh (Leading indicators): Đây là các chỉ báo cung cấp tín hiệu giao dịch trước khi giá di chuyển theo hướng đã được dự báo. Chúng thường thuộc nhóm chỉ báo dao động như RSI, CCI, Stochastic. Ví dụ, tín hiệu phân kỳ giữa giá và RSI xuất hiện trước, sau đó thị trường đảo chiều giảm theo dự báo của tín hiệu.
- Chỉ báo chậm (Lagging indicators): Đây là các chỉ báo cung cấp tín hiệu giao dịch có độ trễ, tức là tín hiệu xuất hiện sau khi giá đã di chuyển một khoảng thời gian. Các chỉ báo chậm phổ biến như MA, MACD, Momentum. Ví dụ, tín hiệu giao cắt giữa chỉ báo MA và giá xuất hiện sau khi giá đã đảo chiều một thời gian.
Mặc dù chỉ báo nhanh có thể giúp đón đầu xu hướng nhưng có nhiều tín hiệu gây nhiễu, trong khi chỉ báo chậm ít tín hiệu giao dịch gây nhiễu hơn nhưng có độ trễ. Trader cần hiểu và chọn lọc tín hiệu phù hợp từ cả hai nhóm chỉ báo này để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm rủi ro trong giao dịch Forex.
Những tín hiệu giao dịch từ chỉ báo kỹ thuật
Mỗi chỉ báo kỹ thuật trong giao dịch Forex sẽ cung cấp các tín hiệu giao dịch khác nhau và không phải tín hiệu nào cũng đáng tin cậy để sử dụng. Mỗi loại tín hiệu có thể phù hợp và hiệu quả trên các chiến lược giao dịch khác nhau.
Một trong những tín hiệu quan trọng là tín hiệu vị trí giữa chỉ báo và đồ thị giá. Tín hiệu này cho biết vị trí của chỉ báo so với đồ thị giá và giúp xác định xu hướng hiện tại của thị trường. Ví dụ, nếu đường trung bình động (MA) 20 nằm trên đường giá, thì thị trường đang trong xu hướng giảm. Ngược lại, nếu đường MA20 nằm dưới đường giá, thì thị trường đang trong xu hướng tăng.
Tín hiệu giao cắt cũng là một loại tín hiệu quan trọng. Nó có thể là tín hiệu giữa các thành phần của chỉ báo hoặc giữa chỉ báo và đường giá. Tín hiệu giao cắt cho biết sự thay đổi của xu hướng giá. Ví dụ, khi giá cắt qua đường MA20 từ dưới lên, thì thị trường có thể chuyển sang xu hướng tăng.
Tín hiệu quá mua và quá bán là các tín hiệu được tạo ra bởi các chỉ báo dao động như RSI hoặc Stochastic. Khi chỉ báo tiến gần đến biên trên, thị trường được coi là quá mua, và khi giá tiến gần đến biên dưới, thị trường được coi là quá bán. Các tín hiệu này có thể cho thấy khả năng điều chỉnh của thị trường.
Tín hiệu phân kỳ và hội tụ là các tín hiệu tạo ra từ sự kết hợp của chỉ báo và đường giá. Phân kỳ xảy ra khi giá tạo ra đỉnh mới cao hơn nhưng chỉ báo lại tạo đỉnh mới thấp hơn, cho biết xu hướng tăng đang suy yếu. Trong khi đó, hội tụ xảy ra khi giá tạo đáy mới thấp hơn nhưng chỉ báo lại tạo đáy cao hơn, cho biết xu hướng giảm đang suy yếu. Cả hai tín hiệu này có thể cho thấy khả năng đảo chiều của thị trường.
Ngoài ra, mỗi chỉ báo còn cung cấp các tín hiệu riêng của nó. Ví dụ, Bollinger Bands có tín hiệu về đóng cửa ngoài dải trên và dải dưới, ADX có tín hiệu về vị trí của đường ADX với các ngưỡng khác nhau, và Ichimoku có các tín hiệu về giao cắt giữa các thành phần và vị trí của chúng.
Trong thực tế, trader thường không sử dụng các tín hiệu này độc lập mà kết hợp chúng với nhau hoặc kết hợp với các công cụ phân tích khác để tăng tính chính xác và hiệu quả của giao dịch.
Top 3 chỉ báo kỹ thuật mạnh mẽ nhất
Lựa chọn chỉ báo để giao dịch phụ thuộc vào phong cách và chiến lược giao dịch của mỗi trader. Có các chỉ báo hoạt động hiệu quả trong giao dịch thuận xu hướng và cung cấp tín hiệu đảo chiều đáng tin cậy. Một số chỉ báo phù hợp trên khung thời gian ngắn và phù hợp với phong cách giao dịch lướt sóng, trong khi những chỉ báo khác phát ra tín hiệu đáng tin cậy trên khung thời gian lớn dành cho giao dịch dài hạn.
Trên thị trường hiện nay, có hàng trăm chỉ báo kỹ thuật khác nhau và không cần phải học cách sử dụng tất cả chúng. Trên thực tế, mỗi trader thường chỉ tập trung vào một vài chỉ báo quan trọng. Trong số đó, có ba chỉ báo phổ biến và mạnh mẽ mà mọi trader nên biết, đó là MA, RSI và MACD.
Các chỉ báo này có thể được áp dụng và tùy chỉnh cho nhiều phương pháp giao dịch khác nhau. Đường trung bình động (MA) là một chỉ báo đơn giản nhưng hữu ích để xác định xu hướng và hỗ trợ mức giá quan trọng. Chỉ báo RSI (Chỉ số lực Relative Strength Index) đo sức mạnh của một xu hướng và cung cấp tín hiệu quá mua hoặc quá bán. MACD (Moving Average Convergence Divergence) kết hợp đường trung bình động và chỉ báo đồ thị cắt lượt để xác định điểm giao cắt và tín hiệu mua/bán.
Tuy nhiên, không có chỉ báo nào hoàn hảo và không thể sử dụng một cách cắt và chỉnh để đảm bảo lợi nhuận. Traders cần thử nghiệm và tìm hiểu về các chỉ báo khác nhau để tìm ra những công cụ phù hợp với phong cách và chiến lược giao dịch của họ.
Chỉ báo MA
Một trong những chỉ báo kỹ thuật cơ bản nhất mà hầu hết các trader biết đến là đường trung bình động (MA). Tuy nhiên, không phải ai cũng sử dụng MA một cách hiệu quả nhất. MA thuộc nhóm chỉ báo xu hướng và thường được coi là một trong những công cụ tốt nhất để xác định xu hướng thị trường.
Để xác định xu hướng dài hạn, trader thường sử dụng đường MA với chu kỳ dài, như MA200, để xác định tín hiệu vị trí giữa MA và đường giá. Cụ thể, nếu phần lớn giá nằm trên MA200, thì đó là một tín hiệu xu hướng tăng. Ngược lại, nếu phần lớn giá nằm dưới MA200, thì đó là một tín hiệu xu hướng giảm.
Để đánh giá sức mạnh của xu hướng, trader thường sử dụng đường MA với chu kỳ ngắn hơn. Chẳng hạn, MA20 được sử dụng để xác định liệu xu hướng có đang tăng mạnh hay giảm mạnh. Nếu phần lớn giá nằm trên MA20, đó là tín hiệu xu hướng tăng mạnh, trong khi nằm dưới MA20 là tín hiệu xu hướng giảm mạnh. Đối với việc xác định tính ổn định của xu hướng thị trường, MA50 thường được sử dụng.
Tóm lại, MA là một chỉ báo cực kỳ dễ sử dụng và đơn giản, nhưng lại rất hiệu quả trong việc xác định xu hướng thị trường. Dù là một chỉ báo cơ bản, nhưng MA vẫn được ưa chuộng bởi các trader chuyên nghiệp.
Chỉ báo RSI
Chỉ báo RSI là một trong những công cụ tốt nhất để đo đạc động lực và sức mạnh của xu hướng trong giao dịch. Nó có thể được sử dụng trong cả chiến lược giao dịch theo xu hướng và chiến lược giao dịch đảo chiều.
Trong chiến lược giao dịch theo xu hướng, tín hiệu quá mua và quá bán của RSI hoạt động rất hiệu quả. Nghĩa là nếu giá đang tăng, người giao dịch sẽ mua vào khi RSI bắt đầu rời khỏi vùng quá bán. Hoặc nếu giá đang giảm, người giao dịch sẽ bán ra khi RSI bắt đầu rời khỏi vùng quá mua.
Trong chiến lược giao dịch đảo chiều, tín hiệu phân kỳ và hội tụ của RSI được sử dụng. Điều này có nghĩa là khi RSI và giá không diễn biến theo cùng một hướng, có thể xảy ra tín hiệu đảo chiều. Khi RSI và giá hội tụ tại một mức giá cụ thể, đó có thể là tín hiệu mua vào hoặc bán ra.
Nếu bạn đã theo dõi các bài viết hướng dẫn giao dịch trên trang web kienthucforex.info, bạn có thể thấy RSI luôn là một trong những công cụ kỹ thuật quan trọng được sử dụng để xác nhận hoặc kết hợp với các tín hiệu từ công cụ kỹ thuật khác, như các mô hình nến.
Tóm lại, RSI là một công cụ quan trọng trong giao dịch ngoại hối và có thể được áp dụng trong nhiều chiến lược giao dịch khác nhau để cung cấp thông tin về động lực và sức mạnh của xu hướng.
Chỉ báo MACD
Chỉ báo MACD là một sự kết hợp tuyệt vời giữa MA và RSI, cho phép đồng thời xác định xu hướng và động lực của xu hướng. Nó cung cấp thông tin quan trọng về xu hướng hiện tại thông qua sự tương quan giữa MACD và đường Signal. Sự giao cắt giữa hai đường này dự báo khả năng thay đổi xu hướng, trong khi tín hiệu phân kỳ hoặc hội tụ giữa MACD và giá cho biết về khả năng đảo chiều xu hướng.
Kết luận
Dù bạn theo hướng phân tích nào, hiểu và nắm vững cách các chỉ báo kinh tế quan trọng như lãi suất, lạm phát… ảnh hưởng đến tỷ giá là rất quan trọng. Đồng thời, biết cách sử dụng các chỉ báo kỹ thuật cơ bản như MA, MACD, RSI cũng rất mạnh mẽ.
Chỉ báo sẽ mang lại hiệu quả tối đa nếu được sử dụng đúng cách và với mục đích chính xác. Vì vậy, điều quan trọng đầu tiên là lựa chọn chỉ báo phù hợp với phong cách và chiến lược giao dịch của bạn. Sau đó, bạn cần luyện tập sử dụng chỉ báo nhiều để biết cách loại bỏ các tín hiệu gây nhiễu và để đạt hiệu quả sử dụng chỉ báo cao nhất trong giao dịch.
Chúc bạn thành công trong việc áp dụng chỉ báo vào giao dịch của mình.